Çocuklarda perkütan endoskopik gastrostomi (PEG) (karından tüple beslenme)

PEG, ağız yoluyla gıda alamayan hastaların beslenmesini sağlamak amacıyla karın duvarından geçirilen esnek bir tüpün mideye yerleştirilmesi işlemidir. Bu uygulama katı-sıvı gıdaların ve/veya ilaçların yemek borusundan geçmeksizin doğrudan mideye ulaşmasını sağlar. Bu yöntem özellikle uzun süre yoğun bakım servislerinde yatan, herhengi bir sebepten dolayı yutma refkleksi kaybolmuş olan hastaların beslenmesi için uygundur.

PEG nasıl uygulanır?

Doktorunuz endoskopi sırasında lokal anestezi altında karın cildinde yapacağı küçük bir kesiden geçireceği tel ve endoskop yardımıyla karın derinizden midenize ulaşan bir delik oluştur ve daha sonra bu delikten geçireceği beslenme tüpünü midenize yerleştirir. İşlem öncesinde hastalara sakinleştirici, lokal anestetik ve antibiyotik verilir. Hasta aynı gün evine gönderilebilir. Midenin açılan delik çevresindeki kısmının karın duvarına yapışması sonrasında 2 hafta içinde mide ile karın duvarı arasında bir kanal oluşur ve mide içeriğinin karın içine sızması önlenir. Bu nedenle özellikle ilk 2 hafta içinde beslenme sırasında midenin aşırı doldurulmasından kaçınmak gerekir.
PEG den bir gün sonra PEG tüpünden büyük bir şırınga veya mekanik bir pompa yardımıyla verilen sıvı besinlerle beslenmeye başlanır. PEG hastanın ağızdan beslenmesine engel değildir ancak doktorunuz bazı tıbbi durumlarda ağızdan beslenmenize sınırlama getirebilir.

PEG'den kimler yararlanabilir?
Yutma güçlüğü çeken, iştah problemleri olan ve ağızdan yeteri kadar beslenmeyen hastalar  PEG’den faydalanabilir.

PEG bakımı nasıl yapılır?

Tüpün yerleştirilmesini takiben pansuman yapılarak üzeri gazlı beze benzer bir malzeme ile kapatılır. Bu pansuman 2 gün sonra çıkartılır. Bundan sonra günde bir kez temiz su ve sabunla temizlemek ve bir antiseptik solüsyonla silmek genellikle yeterlidir. Diğer zamanlarda deri yüzeyinin kuru kalmasına dikkat edilmelidir. Bunun dışında bir pansuman uygulaması gerekmeyecektir. Tüpün çevresindeki  ciltte  kızarma ve yumuşama olduğunda calmoseptin adlı merhem kullanılabilir.

PEG uygulamasının yan etkileri nelerdir?

PEG kitinin yerleştirildiği bölgede ağrı
Mide içeriğinin tüpün yanlarına sızması
Tüpün yerleşiminde ve çalışmasında bozukluk
PEG kitinin ve  çevresindeki dokunun enfeksiyonu
Aspirasyon (mide içeriğinin akciğerlere kaçması)
Kanama ve mide veya barsak duvarında yırtılma

PEG tüpü ne kadar süre kalabilir?
PEG tüpleri aylarca dayanabilir. Ancak bazen zaman tüpte oluşabilecek deformasyonlar ve delinmeler yüzünden değiştirilmeleri gerekebilir. Doktorunuz tüpü kolaylıkla çıkartıp yenisiyle değiştirebilir. PEG in karında oluşturduğu delik i tüp çıkarıldıktan kısa bir süre sonra kapanır. Bu yüzden kazara yerinden oynamalarda özellikle dikkat edilmelidir.

PEG kullanımı sırasında yapılması gerekenler
1- Ellerinizi sabunla yıkayın.
2- 50 veya 60cc lik bir şırınga, besleme solüsyonu (mama) ve bir bardak kadar  ılık su  temin edin.
3- Hasta oturur veya yarı yatar pozisyonda olmalıdır. Bu şekilde yerleştirilmiş olan hastanın yanına oturun.
4- Şırıngayı PEG tüpünün ucuna yerleştirin, tüp üzerindeki kıskacı açın ve şırıngayı geri çekerek mide içeriğini şırınga içine çekmeye çalışın. Şırınga ile mideden çektiğiniz sıvı miktarı 100cc ve üzerindeyse tüple beslemeyi 1 saat sonrasına erteleyin. 1 saat sonrasında aynı işlemi tekrarladığınızda hala daha 100cc ve üzerinde sıvı çekebiliyorsanız bu durum mide boşalımında bir problem varlığının belirtisi olabileceğinden doktorunuzu arayın. Mideden çekebildiğiniz sıvı miktarı 100cc veya altındaysa PEG tüpünden beslemeye başlayabilirsiniz.
5- Şırıngaya 10 cc kadar ılık su çekerek tüpten içeri verin ve şırıngayı tüpten ayırarak iyice çalkaladığınız besleyici solüsyonu veya kendi hazırladığınız sulu mama veya çorba kıvamındaki posasız ve tanesiz gıdayı şırıngaya doldurarak tüple beslemeye başlayın. Bu şekilde bir beslenme ile hastalar her seferinde yavaş verilmek suretiyle 400cc kadar sıvı miktarda gıdayı tolere edebilirlerse de bazı hastalarda sık aralıklarla ve az miktarda beslenme gerekebilir. Besleme işlemi bittikten sonra tekrar 30cc kadar ılık su vererek tüp içinde kalan gıdaların temizlenmesini sağlayın ve tüp üzerindeki mandalı sıkarak tüpü kapatın. Besleyici solüsyonu enjektörle enjekte eder gibi verebileceğiniz gibi özel üretilmiş olan geniş bir enjektörün pompasını çıkarıp huni şeklinde kullanmak suretiyle de besleme yapabilirsiniz. PEG takılı olan hastalar genellikle başka bir kişi tarafından beslenmeye gereksinim duyarlarsa da sağlık durumları elverişli olan hastalar yukarıdaki kuralları uygulayarak kendi kendilerini besleyebilirler.

Paylaş: